Bezit kinderporno

De bepaling van artikel 240b van het Wetboek van Strafrecht gaat bij het verspreiden, aanbieden, openlijk tentoonstellen, vervaardigen, invoeren, doorvoeren, uitvoeren, verwerven en in bezit hebben uit van het onder zich hebben van de kinderporno. In geval van het door middel van een geautomatiseerd werk of met gebruikmaking van een communicatiedienst de toegang verschaffen tot kinderporno is sprake van het bekijken van kinderporno zonder dat de bestanden worden gedownload of anderszins op een geautomatiseerd werk terecht komen.

Allereerst geldt natuurlijk dat van belang is om vast te stellen wat kinderporno is. Artikel 240b voornoemd stelt dat een afbeelding van een seksuele gedraging waarbij iemand is betrokken of schijnbaar is betrokken die kennelijk de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt als kinderpornografisch materiaal kan worden gekwalificeerd. Het begrip seksuele gedraging wordt daarbij ruim opgevat en het moet dan ook gaan om een afbeelding van een gedraging van dusdanig expliciete aard, dat deze onmiskenbaar het opwekken van seksuele prikkeling tot doel heeft. Of hiervan sprake is kan aan de hand van de afbeelding zelf worden vastgesteld. De handeling die de minderjarige persoon verricht hoeft op zichzelf niet expliciet seksueel van aard te zijn. Het doel van de afbeelding is dus van belang. Ook het bezit van virtuele kinderpornografische afbeeldingen worden bestraft met een gevangenisstraf. Het moet dan wel gaan om realistische afbeeldingen, die niet van echt zijn te onderscheiden.

Daarnaast geldt dat de afgebeelde personen kennelijk de leeftijd van achttien jaren nog niet heeft bereikt. De werkelijke leeftijd hoeft niet bewezen te worden.

Voor het bezit of voorhanden hebben van kinderpornografisch materiaal is beschikkingsmacht noodzakelijk. Onder het vervaardigen van kinderporno wordt het produceren van kinderpornografisch materiaal verstaan. Dit kan via de webcam, een camera of middels een fototoestel zijn. Ook wanneer onschuldige afbeeldingen worden gemanipuleerd tot kinderporno kan dit onder het vervaardigen ervan worden begrepen.

Onder het verwerven van kinderporno wordt het verkrijgen van beschikkingsmacht over de kinderpornografische afbeeldingen verstaan in de vorm van bijvoorbeeld het downloaden of fysiek aannemen van materiaal. Het verspreiden van het materiaal is de omgekeerde variant van het aannemen. Daarbij geldt dat in de praktijk veelal tegelijk wordt verspreid en aangenomen, middels peer to peer-netwerken. Er gaat dan als het ware een wederkerige sluis open waarbij materiaal wordt aangenomen en wordt verspreid.

Ten aanzien van de zedenmisdrijven wordt ook gesproken over de hands-on of hands-off delicten. In geval van hands-on delicten is sprake van fysiek contact tussen verdachte en slachtoffer, zoals in geval van aanranding, ontucht en verkrachting. In geval van hands-off delicten is géén sprake van fysiek contact, zoals bij het verkrijgen of verspreiden van kinderporno. De vraag of sprake was van een hands-on of hands-off delict is relevant voor de straftoemeting, nu de duur van de proeftijd in geval van een veroordeling tot een voorwaardelijke gevangenisstraf kan worden verlengd tot tien jaren in geval van hands-on delicten.

Figuur 1: Schema oriëntatiepunten kinderporno

Strafvermeerderende en/of strafverminderende factoren:

– Aantal afbeeldingen (fysiek en/of digitaal)
– Periode waarin de verzameling van afbeeldingen is opgebouwd
– Leeftijd slachtoffer(s)
– Het feit wordt gepleegd met zijn minderjarig kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil, een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte
– Het feit wordt gepleegd met een slachtoffer dat in staat van bewusteloosheid, verminderd bewustzijn of lichamelijke onmacht verkeert, dan wel aan een zodanige gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens lijdt dat hij niet of onvolkomen in staat is zijn wil daaromtrent te bepalen of kenbaar te maken of daartegen weerstand te bieden
– Het feit wordt voorafgegaan door of gaat gepaard met folteringen of ernstige geweldpleging
– Aard van de afbeelding(en) (bijv. vernederend of zeer expliciete pose, ontuchtige handelingen, seksueel binnendringen, geweld)
– Type afbeelding (bijv. echt of virtuele productie)
– Professionaliteit (bijv. commercieel doeleinde, winstbejag)
– Recidive
– Gepleegd door twee of meer verenigde personen
– Herhalingsgevaar
– Bereidheid tot gedragsverandering, erkenning en inzicht in problematiek gedrag

 

Bij het uitgangspunt voor de categorie bezit van kinderporno kan worden gedacht aan een persoon, die niet eerder is veroordeeld voor zedendelicten en die een geringe hoeveelheid kinderporno (waarbij geen baby’s of peuters zijn betrokken en evenmin sprake is van een gewelddadig element) in bezit heeft, die als bijvangst is verkregen. Zie bijvoorbeeld:

– Rechtbank ’s-Gravenhage, 9 november 2009, LJN: BK2800;
– Rechtbank Zutphen, 4 november 2009, LJN: BK2052;
– Gerechtshof ’s-Hertogenbosch, 18 december 2008, Nieuwsbrief Strafrecht 2009, 56.

 

Het verspreiden van kinderporno omvat mede het via internet (bijvoorbeeld door deze te plaatsen op een website, door deze beschikbaar te stellen aan derden met behulp van peer-to-peer software of andere programmatuur, door deze te verzenden aan anderen via e-mail of door deze beschikbaar te stellen in een nieuwsgroep) beschikbaar stellen en overdragen van kinderpornografisch materiaal aan derden binnen en buiten de grenzen van Nederland.

 

De invoer, doorvoer en uitvoer van kinderpornografisch materiaal, als bedoeld in art. 240b, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht, veronderstelt een fysieke beweging van dat materiaal (drukwerk en gegevensdragers) binnen of over de grenzen van Nederland. Voor zover die invoer, doorvoer en uitvoer zich beperkt tot de uitwisseling van kinderporno via internet is er sprake van verspreiding.

 

Bij het vervaardigen van kinderporno zal veelal sprake zijn van samenloop met de zedendelicten van de artikelen 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 248a, 248b en 249 van het Wetboek van Strafrecht. Die gedragingen (waaronder verkrachting en ontucht) worden met aanzienlijk hogere strafmaxima bedreigd (zes tot twaalf jaar gevangenisstraf) dan het enkele vervaardigen van kinderporno als bedoeld in art. 240b, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht (maximaal vier jaar gevangenisstraf). Als het vervaardigen van kinderporno gepaard gaat met deze overige zedendelicten zijn daarop de samenloopbepalingen van toepassing. De oriëntatiepunten zijn niet van toepassing op die samenloop.